Reflü Tanısı

Tam olarak nedir endoskopi ?

Endoskopi “içeriyi görmek” anlamında latin kökenli bir kelimedir. Fiber optik teknolojisi , CCD kamera ve soğuk ışık kaynağının birleştirildiği bir yöntemdir ve neredeyse yarım yüzyıllık bir geçmişi vardır. Kabaca; ağızdan yutturulan ince bir hortumla üst sindirim sistemimizin tamamını tüm detayları ile görebilmemizi, en ufak şüpheli durumda biyopsi almamızı, istediğimiz her görüntünün fotoğrafını çekmemizi ve gene rutin olarak tüm işlemi hem de tüm hastalarda video’ ya kaydetmemizi sağlamaktadır. Kimi zaman da bu teknik sayesinde çeşitli müdahaleler de yapmak mümkündür yani tedavi edici özelliği de olan bir yöntemdir. Bazı kanamaları durdurabilmek, iyi huylu tümörleri çıkartabilmek hep olasılık dahilindedir endoskopi sayesinde.



Endoskopinin hasta için zorlukları var mıdır ?

Endoskopi iki şekilde yapılabilmektedir. Japonya dahil birçok gelişmiş ülkede genellikle geniz lokal anestezik bir gargara ile uyuşturularak ve sadece hafif bir yatıştırıcı uygulayarak hasta uyutulmadan yapılmaktadır. Dolayısı ile çok çabuk, daha az masraflı ve hastanın işlemden sonra derhal arabasına atlayıp gidebilmesine olanak tanıyan bir yapılış şeklidir bu. Tabi ki bu şekilde yapıldığında çok uyumlu ve sakin olması gerekir hastanın. Bir de hastanın çok kısa süreli ve oldukça yüzeysel anestezi altında uyutularak yapılış şekli vardır. İşlemin uzun süreceğini bildiğimiz olgularda ya da hasta tahammülünün çeşitli nedenlerle fazla olamayacağını düşündüğümüzde ya da hasta talebine göre bu şekilde de yapabilmekteyiz endoskopiyi. Bu yöntem biraz daha masraflıdır ve kısmen uzun sürer ve hasta işlem sonrasında en az birkaç saat araba kullanamaz. Öte yandan endoskopi yapıldığını bile anlamaz hasta ve gerçekten hiçbir şey hissetmez işlem esnasında. Hasta için her iki yöntemin de önemli bir riski yoktur. Japonya mide kanseri açısından neredeyse bir salgının bulunduğu bir ülke olduğundan orada herkese 35 yaş üstünde rutin uygulanmaktadır endoskopi. 120 milyonu aşkın kişinin barındığı Japonya gibi bir ülkede milyonlarca kişiye yapılmaktadır endoskopi ve tabiki yararları risklerinden ölçülemeyecek kadar fazladır.


Endoskopi öncesinde özel bir hazırlık dönemi var mı ? Hastanın müshil gibi bir şey alması gerekli mi ?

Sadece en az 6 saatlik bir açlık gerekmektedir ki, mide boş olsun ve gıda artıkları birtakım hastalıkları gizlemesin. Hasta bir gece önce gece 12 ‘ ye kadar yiyip içebilir ve ertesi sabah “oruç gibi” , tam aç olarak gelir. Bunun dışında herhangi bir ilaç kullanması gerekmez. Müshil ve benzeri ilaçların bir gün önceden kullanılması sadece kalın bağırsağı incelemek için kolonoskopi yapacak isek gerekmektedir, üst sindirim sistemi incelemelerinde ise gerekli değildir.


Mide şikayetleri olan hastada endoskopide neler tespit etmek mümkün ?

Özellikle ileri yaşta bir hasta ile karşı karşıya isek ve mide yanması gibi bir şikayeti de varsa, öncelikle aksini ispat edene dek kanser aramak zorundayız! Türkiye’de mide kanseri sıklığı Japonya ile kıyaslanamayacak düzeyde az olmakla birlikte gene de dünya geneline göre çok az değildir. Mide’de oluşmuş kanser de aynı mide ülseri bulguları ile karşımıza çıkabilmektedir. Yani yanma, ekşime ve hazımsızlık problemleri aslında kısmen ilerlemiş bir mide kanserinin ilk bulguları olabilmektedir. Neticede kanser bölgesi de aynı iyi huylu bir ülserdeki gibi bir yaradır ve asidin burayı tahrişi de benzer ağrıya yol açabilmektedir. Genel manada çok kötü seyirli olan mide kanserinin yegane tedavi şansı erken tanı olduğundan endoskopinin önemi azımsanamaz. Dolayısı ile hem yutma borusu ve hem de midenin içi endoskopik olarak çok detaylı biçimde incelenir ve rastlanılan herhangi bir şüpheli dokudan mutlaka biyopsi yapılır..


Başka neler gözlenebilir endoskopide ?

Yutma borusu tümörleri, yutma borusu varisleri, refü hastalığı, mide fıtığı varlığı son derece aşikar biçimde ortaya konabilir. Mide ülseri veya onikiparmak barsağı ülseri var mı en başta bunun net tanısı konulur. Bazen de “non-ülserojen dispepsi” diye bilinen ve genel manada hafif miktarda bir gastrit görüntüsü ile karşılaşılır. Kimi zaman bu gastritin nedenine yönelik bazı bulgular saptanır. Örneğin bazı olgularda onikiparmak barsağının içeriğinin geriye doğru midenin içine kaçmakta olduğu saptanabilir ve bu da özel bir gastrit nedenidir (alkalen reflü gastrit). Gene birtakım “leiomiyom” , “polip” gibi iyi huylu mide tümörleri çıkabilir karşımıza. Özellikle polipler, ileride kansere dönüşüm riski taşıdıkları için endoskop yardımı ile çıkarılırlar ve bu durumda endoskopi hem tanı koydurucu ve hem de tedavi edici olur. Nadiren de acaba ülseri mi var diye düşünüp endoskopi yaptığımız genç bir hastada “fitobezoar” ya da “trikobezoar” diye tabir edilen bitki veya kıl yumakları ile karşılaşılabilir. Psikolojik bir bozukluk sonucu oluşagelen bu lif ve kıl yeme hastalıklarında; midede oluşan lif/kıl toplarının da endoskop yardımı ile çıkarılabilmesi mümkündür. Gene endoskopi esnasında gastrit ve ülser dışı hiçbir problem yoksa mutlak surette mideden en az iki adet biyopsi yapılır. Bunun amacı helikobakter varlığını araştırmaktır. Hem gastrit ve hem de ülserin en önemli nedenlerinden biri olan bu bakteri uzun dönemde mide kanseri gelişimi ile bile ilişkilidir. Artık ülser tedavisindeki en önemli aşamalardan biri mevcut helikobakterin ortadan kaldırılmasıdır. Bunu yapmadığınızda çoğu ülser nüks etmektedir.


İstanbul Cerrahi ve Endoskopi

Hastanemizde endoskopiyi merkezimizin de kurucusu olan Prof. Dr. Mehmet Ali Yerdel yapmaktadır. Kendisi endoskopiyi 1991 -1992 yıllarında Japonya’da öğrenmiştir ve 10 binlerce olgudan oluşan tecrübesi mevcuttur. Tercihen yüzeyel anestezi altında gerçekleştirilen işlem 7-8 dakika sürmektedir.

Endoskopi sonrasında gerekebilen ikinci aşama reflü testleri nedir ?
PH metre, yutma borusu manometresi, ve yutma borusu filimleridir. Öncelikle vurgulanması gereken husus bu testlerin her birinin kendilerine ait incelikleri oluşu ve ancak tecrübeli ellerde işe yarayabileceklerinin çok iyi bilinmesidir. Merkezimizde tüm tanı aşamaları Prof. Dr. Mehmet Ali Yerdel tarafından yapılmaktadır.

Kaynak http://www.reflu.net/endoskopi.htm